مکتب رئالیسم

بسم الله الرحمن الرحیم

بنابر اصل شصت و چهارم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران «زرتشتیان و کلیمیان هر کدام یک نماینده و مسیحیان آشوری و کلدانی مجموعاً یک نمایند و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هر کدام یک نماینده انتخاب می‌کنند.» و البته اصل شصت و چهارم خود بر اساس اصل سیزدهم قانون اساسی تدوین شده که در آن میخوانیم: «ایرانیان زرتشتی، کلیمی و مسیحی تنها اقلیتهای دینی شناخته می‌شوند که در حدود قانون در انجام مراسم دینی خود آزادند». بنابراین طبیعی است که یک صابئی نتواند در فرم مدرسه یا... بگوید من صابئی هستم [دست کم تا قبل از فتوای آیت الله خامنه ای*].

بنابر همین اصل شصت و چهارم قانون اساسی زرتشتیان با وجود اینکه جمعیتشان در کشور از زمان پهلوی تا به الآن به هفتاد هزار نفر هم نمیرسیده و در زمان حال با توجه به رشد منفی که در طول دهه های مختلف داشته چه بسا در حال حاضر در محدوده بیست هزار نفر باشند** و با وجود آنکه بنابر همان اصل شصت چهارم (مصوب سال 1358) هر 150 هزار نفر یک نماینده مجلس خواهند داشت (بنگرید به اینجا) اما با این وجود یک نماینده در مجلس شورای اسلامی داشته اند.

نکته: گرچه این اصل اصلاح شد و بجای صد و پنجاه هزار نفر عنوان شد «با در نظر گرفتن عوامل انسانی، سیاسی، جغرافیایی و نظایر آنها» اما در نظر داشته باشید زرتشتیان دست کم از دوره دوم مجلس شورای اسلامی نماینده داشتند (بنگرید به اینجا) که قبل از اصلاح این اصل بوده است.

با وجود آنکه صابئین بنابر فتوای آیت الله خامنه ای اهل کتاب محسوب میشوند (بنگرید به اینجا) و در حال حاضر هم حداقل در ادبیات مسئولین جمهوری اسلامی قرینه ای نیست بگوییم آنان را از اهل کتاب نمیدانند اما بازهم هیچ نماینده مجلسی ندارند و ناچاراً نماینده شان در مجلس همان نماینده مردم اهواز محسوب میشود و برای مشکلات و... مرتبط یا تشکر از پیگیری های مشکلاتشان سراغ وی میروند (بنگرید به اینجا) و این در حالیست که جمعیت صابئین خیلی کمتر از زرتشتیان نیست (بنابر متن گزارش خبرگزاری مهر در سال 1398 جمعیت صابئین در ایران 14 هزار نفر بوده است، بنگرید به اینجا).

وبسایت اطلس اقلیت های ایران زیر نظر ایران وایر در رابطه با نماینده مجلس داشتن صابئین در پستی منتشر شده در سال 1399 میگوید:

در سال‌های اخیر، شیخ مندا در دیداری که با آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، داشت از ایشان خواست که مندائیان نیز طبق اجازه‌ای که اقلیت‌های دینی برای داشتن نماینده در مجلس دارند، بتوانند نماینده ای در مجلس داشته باشند. آیت الله خامنه‌ای داشتن نماینده در مجلس را منوط به داشتن جمعیت کافی، یعنی جمعیتی معادل 150000 نفر از سوی مندائیان کرده بود. چون هر نماینده مجلس شورای اسلامی، نماینده 150 هزار نفر است (منبع: بنگرید به اینجا).

بر این اساس همانگونه که زرتشتیان با وجود جمعیت خیلی کمشان به نسبت جمعیت لازم برای نماینده مجلس داشتن صرف اقلیت دینی بودن یک نماینده در مجلس شورای اسلامی داشتند صابئین هم باید در مجلس یک نماینده داشته باشند و این حق قانونی و فقهی (بر اساس فتوای رهبری) آنهاست لکن در حقشان تبعیض منفی صورت گرفته و نماینده ای به این اقلیت دینی اختصاص ندادند.

توجه داشته باشید اگر پیرامون اهل کتاب بودن صابئین در میان فقهای اسلام اختلاف است در اهل کتاب بودن زرتشتیان هم اختلاف میباشد و اجماع کاملی میان علمای دین در این باره نیست (بعنوان مثال صاحب جواهر زرتشتیان را اهل کتاب نمیداند و یا بعضاً زرتشتیان را نه از اهل کتاب که ملحق به ایشان دانسته اند (بنگرید به اینجا)) علت این تبعیض مثبت برای زرتشتیان که به تبع تبعیض منفی برای صابئین پدیدار میشود چیست؟ اگر امر خطایی بوده چرا اصلاح نمیشود؟!.

*: بنابر گزارش خبرگزاری ایرنا در سال 1396 سعید زارع نماینده دستیار ویژه رییس جمهوری با حضور در آئین سال نو صابئین میگوید:

مدارس استان نیاز به برنامه ریزی در زمینه برخی مذاهب دارند، در مدارس می توان با یک آموزش مختصر به معلمان و مسئولان مدرسه آگاهی آنان را نسبت به دین مندایی به عنوان یکی از ادیان توحیدی افزایش داد تا دانش آموزان صابئین مندایی در مدارس به خاطر عدم آگاهی دیگران نسبت به این دیانت توحیدی ، احساس شهروند درجه دوم نداشته باشند (منبع: بنگرید به اینجا).

در راستای سخن آقای زارع که مربوط به عدم توجه به صابئین در امر آموزش و پرورش کشور است نعمت الله عبادی راد از مندائیان مهاجرت کرده از ایران به آمریکا در بخشی از مصاحبه خود با خبرنگار بی بی سی در سال 1393 میگوید:

ما همه جا مجبور بودیم خود را شیعه اثنی عشری معرفی کنیم. در فرم های اداری و کنکور ما یک شیعه دوازده امامی بودیم (منبع: بنگرید به اینجا).

**: جمعیت زرتشتیان در دهه 1960 میلادی شصت هزار نفر بوده است (بنگرید به پاراگراف چهل و دوم در اینجا). البته بنابر آماری که جی گوردون در کتاب «ادیان در آئینه آمار» ارائه میدهد جمعیت زرتشتیان در سال 1970 میلادی در ایران 22.500 نفر بوده است (بنگرید به اینجا، تصویر برگرفته از وبسایت دکتر محی الدین قنبری میباشد). اگر فرض بگیریم آمار گوردون مربوط به جمعیت زرتشتیان در ده سال بعد از آمار منتشر شده توسط ایرانیکا هم باشد بازهم اختلاف خیلی زیاد است.

در سال 1390 هم بنابر آمار منتشر شده توسط مرکز آمار ایران جمعیت زرتشتیان 25 هزار نفر و در سال 1395 هم 23 هزار نفر بوده است (بنگرید به اینجا، تصویر برگرفته از وبسایت دکتر محی الدین قنبری است). البته برخی از موبدین زرتشتی بدون ارجاع به منبعی آمار جمعیت خود را خیلی زیادتر از آمارهای رسمی عنوان میکنند، بعنوان مثال موبد رشید خورشیدیان از جمعیت 65 الی 70 هزار نفری بنابر آمار رسمی و 150 هزار نفری بنابر آمار غیر رسمی در مصاحبه خود به سال 1393 سخن میگوید (بنگرید به اینجا) که این اعداد با آمار رسمی اختلاف فاحشی دارند.