هخامنشیان و ریاضیات نجومی بابلیان
بسم الله الرحمن الرحیم
عنوان میشود که چون ریاضیات نجومی [یا اخترشناسی ریاضی] در بابل در زمان اواخر قرن پنجم پیش از میلاد پیشرفت چشمگیری داشته است پس هخامنشیان در این امر دخیل بودند! فارغ ازینکه هخامنشیان اگر به اصطلاح بطور عامیانه عرض کنیم بیل زن بودند باغچه خود را بیل میزدند و سندی از رواج داشتن ریاضیات نجومی فی المثل در سرزمین پارس ها یا حداقل مادها باید میدیدم و وقتی نیست پس این سخن کذب محض میباشد و نیز در کتیبه های مربوط به ریاضیات نجومی بابلی اثری از دست داشتن پارسها یا مادها مشاهده نمیکنیم، اما بیایید ببینیم پروفسور داندامایف بعنوان یکی از افرادی که اسناد باستان شناسی مربوطه را بررسی کرده در اینباره چه میگوید. ایشان در صفحه نهم کتاب خود میگویند:
فرهنگ بابل باستان در طول دو سده تسلط پارس ها گسترش یافت. اخترشناسی ریاضی بابل تحت فرمانروایی هخامنشیان پیشرفت ویژه ای دشت. توفیقات آن از جمله بزرگ ترین پیشرفت های تأثیرگذار تمدن باستان به شمار می رود.
در تشریح سخن فوق و تأیید سخن ما که هخامنشیان هیچ نقشی در این پیشرفت نداشتند پروفسور در صفحه سی و سوم کتاب خود میگویند:
همان گونه که ملاحظه شد، فرمانروایی پارسی چندان علاقه مند به زندگی معنوی درونی بابل نبود. توسعه نجوم ریاضی بابلی که بیشترین دوران تعالی آن از ربع آخر سده پنجم ق.م آغاز شد، و نیز تحولات اندیشه های دینی بابلی مدیون توسعه سنت های بومی آن بود. پارس ها تنها در ایجاد یک سازمان اداری پایدار و ایجاد نظامی نو در گردآوری مالیات های دولتی و افزایش به کارگیری نیروهای لشکری دخیل بودند.
(ایرانیان در بابل هخامنشی، محمد داندامایف، ترجمه محمود جعفری دهقی)
چنانچه مشاهده میکنید منظور پروفسور داندامایف در صفحه نهم کتاب خود که گفتند: «تحت فرمانروایی هخامنشیان» نه تأثیر در پیشرفت ریاضیات مربوط به نجوم بابلیان که همان سخنشان در صفحه سی و سوم کتاب بود که اذعان داشتند: «پارس ها تنها در ایجاد یک سازمان اداری پایدار دخیل بودند» سخن پروفسور بهیچ روی بر خلاف اساس اسناد باستان شناسی نیست که از پیشرفت این ریاضیات نجومی سخن گفته چنانچه یکی از اهداف کتاب ایشان بررسی همین اسناد است و اتفاقاً سخنشان حاصل بررسی اسناد مرتبط با این مقوله است و اگر یک سند از دخالت یا تأثیر پارس ها یا حتی مادها در پیشرفت این ریاضیات نجومی بود پروفسور از بیان آن دریغ نمیکردند بنابراین هرگونه سخنی بر خلاف این مهم ابراز داشتن کذب محض و بر خلاف اسناد باستان شناسی و علم تاریخ است.
پیرامون مقوله های مرتبط با هندسه که در ساخت بناها بکار میرفته نیز باید عرض کنیم وقتی سازندگان بناها غیر پارسی بودند نتیجتاً پشیزی ربط به هخامنشیان ندارد (بعنوان مثال برای یونانی بودن بنای پاسارگاد بنگرید به اینجا صفحه 29 به بعد و برای سازندگان دیگر بناها و... در زمان هخامنشیان و یا کپی برداری این جماعت بعنوان نمونه بنگرید به اینجا و اینجا و اینجا).